الکتروگیربکس ایلماز که تحت برند ELK تولید می شود
مشخصات این الکتروموتورها:
تولید شده در کارخانه شرکت ایلماز مطابق با استانداردهای IEC و EN
دارای ضریب بهره IE2 و IE3
سایز فریم ها از IEC 63 تا 355
دارای 2 سال گارانتی
2 پل، 4 پل، 6پل، 8 پل
دارای کلاس ایزوله F و H
دارای کلاس حفاظت IP55, IP56, IP65, IP66
موتور الکتریکی(الکتروموتور) چیست؟
الکتروموتور یک دستگاه الکترومکانیکی است که نیرویالکتریسیته را به نیروی مکانیکی تبدیل می کند.عمل عکس الکتروموتور یعنی تبدیل نیروی مکانیکی به نیروی الکتریسیته توسط ژنراتور انجام می گیرد. اکثر موتور های الکتریکی توسط الکترومغناطیس کار میکنند .
همه ی الکتروموتور ها از یک اصل برای تولید حرکت استفاده می کنند و آن اصل مغناطیس می باشد (قطب های هم نام آهنربا یکدیگر را دفع می کنند و قطب های غیر هم نام یکدیگر را می ربایند(
قاعده کلی این است که وقتی یک ماده حامل جریان الکتریکی تحت اثر یک میدان مغناطیسی قرار میگیرد، نیرویی بر روی آن ماده از سوی میدان اعمال م میدان اعمال می گردد.بیشتر موتور های الکتریکی دوار هستند . در یک الکتروموتور بخش دوار که معمولا داخل الکتروموتور است ،روتور و بخش ثابت ، استاتور نام دارد .
برخی از الکتروموتور ها را می توان بعنوان ژنراتور مورد استفاده قرار داد.به الکتروموتور و ژنراتور ماشین الکتریکی گفته می شود .
الکتروموتور ها در صنایع کاربرد فراوان دارند.از الکتروموتور درصنایع دریایی ، صنایع هیدرولیک ، صنعت سیمان ، صنعت فولاد ، فن های صنعتی ، دمنده ، ابزار های برقی ، وسایل خانگی ، ابزار های قدرت و دیسک درایوها مورد استفاده قرار می گیرد.
تقسیم بندی بازده الکتروموتور ها
بر اساس استاندارد IEC 60034-30-1:2014 موتورها به چهار دسته بر اساس بازده تقسیم می شوند :
: IE1 بازده استاندارد (Standard Efficiency)
: IE2 بازده بالا (High Efficiency)
: IE3 بازده پریمیوم (Premium Efficiency)
IE4 : بازده عالی (Super Efficiency )
درجه حفاظت IP چیست
بسیاری از تجهیزات الکترونیکی باید در طول مدت استفاده در مواجه شدن با آلایندهها، رطوبت و ضربه از خود مقاومت نشان دهند. درجه محافظت که معمولا به عنوان (IP(Ingress Protection بیان می شود، مشخصکنندهی این موضوع است که تا چه حد میتوان بدون در نظر گرفتن امنیت به مقاومت دستگاه اطمینان کرد .
IP یک کد دو رقمی است IPXY
کلمه IP که در تمامی کد ها مشترک است ،نشان دهنده این است که کد دو رقمی که بعد از آن می آید بیان کننده میزان حفاظت بدنه تجهیز در برابر نفوذ آب، اجسام خارجی و دسترسی کاربر می باشد .
اولین رقم نشان دهنده درجه حفاظت درمقابل تماس و نفوذ اجسام خارجی و دسترسی به قسمت های خطرناک است و دومین رقم نیز درجه محافظت در مقابل نفوذ آب و مایعات را نشان می دهد .
رقم اول درجه حفاظت
0 هیچگونه حفاظتی در برابر قسمتهای برقدار و یا متحرک داخل محفظه و همچنین هیچگونه حفاظتی در برابر ورود اجسام خارجی به داخل جسم وجود ندارد .
1 در برابر تماسهای اتفاقی یا غیر عمدی با قسمتهای برق دار یا متحرک دستگاه حفاظت شده ولی عمداً و با اراده میتوان به قسمتهای برقدار و یا متحرک دستگاه دست زد و به طور خلاصه دستگاه در برابر ورود اشیاء با قطر بزرگتر از 50 میلیمتر حفاظت شده است .
2 قسمتهای برقدار و یا محرک داخل دستگاه در برابر انگشت محافظت شده و یا به عبارت دیگر دستگاه در برابر ورود اشیاء خارجی با قطر بزرگتر از 12 میلیمتر حفاظت شده است .
3 قسمتهای برق دار و یا متحرک داخل دستگاه در برابر ورود ابزار ، سیم و هرچیز دیگر با قطر بیش از 5/2 میلیمتر حفاظت شده و به طور کلی اشیاء با قطر بیش از 5/2 میلیمتر نمی توانند وارد دستگاه شوند .
4 قسمتهای برقدار و یا متحرک داخل دستگاه در برابر ورود اجسام خارجی بیش از یک میلیمتر محافظت شده است .
5 حفاظت کامل در برابر تماس با قسمتهای برق دار یا متحرک دستگاه، منفذهای ورود گرد و غبار به داخل دستگاه به طور کامل مسدود نشده ولی گرد و غباری که وارد دستگاه میشود باعث اختلال در سیستم داخلی و عملکرد دستگاه نمی گردد .
6 قسمتهای برقدار و یا متحرک داخل دستگاه به طور کامل در برابر تماسهای خارجی حفاظت شده و مطلقاً منفذی جهت ورود گرد و غبار به داخل دستگاه وجود ندارد
.
رقم دوم درجه حفاظت
0 دستگاه هیچ گونه حفاظتی در برابر آب ندارد .
1 دستگاه در برابر قطرات متراکم شده که به طور قائم از بالا بر روی قاب آن می چکد محافظت شده است .
2 دستگاه در برابر باران که به طور قائم یا با زاویه 15 درجه نسبت به خط قائم به بدنه آن ببارد حفاظت شده است .
3 دستگاه در برابر باران که به طور قائم یا با زاویه 60 درجه نسبت به خط قائم به بدنه آن ببارد حفاظت شده است .
4 دستگاه در برابر پاشش آب در هر جهت به بدنه آن حفاظت شده است .
5 دستگاه در برابر پاشش آب با فشار از هر جهت به بدنه آن در شرایط معین حفاظت شده و خطر جدی برای دستگاه ندارد .
6 دستگاه در برابر موقعیت خاص عرشه کشتیها حفاظت شده و در این شرایط آب وارد دستگاه نمی شود .
7 دستگاه در برابر غوطه ور شدن در آب حفاظت شده، وقتی جسم در داخل مایع غوطه ور است در فشار معین مایع و زمان معین آب وارد دستگاه نمی شود .
8 دستگاه در برابر غوطه ور شدن در آب در زمان نامحدود حفاظت شده، وقتی دستگاه در عمق معین از آب قرار میگیرد برای زمان نامحدود آب وارد دستگاه نمی شود .
مثلا مطابق جدول فوق IP53 یعنی تجهیز مورد نظر در برابر گرد و غبار و پاشش آب و باران های معمول حفاظت شده وعدد ۶۸ در بالاترین سطح حفاظت می باشد .
الکتروموتور AC جریان متناوب :
الکتروموتورهای القایی AC عمومیترین الکتروموتورهایی هستند که بعنوان محرکهای مکانیکی صنعتی و خانگی استفاده میشوند. طراحی ساده و مستحکم، قیمت مناسب، هزینه نگهداری پایین و اتصال آسان و کامل به یک منبع تغذیه جریان متناوب AC از امتیازات اصلی یک الکتروموتور القایی AC است.انواع متنوعی از الکتروموتورهای القایی AC در بازار موجود است. الکتروموتورهای مختلف برای کارهای مختلف مناسب اند. با اینکه طراحی الکتروموتورهای القایی AC آسانتر از الکتروموتورهای DC است، ولی کنترل سرعت و گشتاور در انواع مختلف الکتروموتورهای القایی AC نیازمند درکی عمیقتر در طراحی و مشخصات در این نوع الکتروموتورهاست .
الکتروموتور های الکتریکی AC به انواع الکتروموتور سنکرون (Synchronous ) و الکتروموتور آسنکرون (Asynchronous ) تقسیم می شوند
الکتروموتور القایی سه فاز
برای کاربردهای نیازمند به توان بالاتر، از الکتروموتورهای القایی سه فاز AC (یا چند فاز) استفاده میشود. این الکتروموتورها از اختلاف فاز موجود بین فازهای منبع تغذیه چند فاز الکتریکی برای ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی دوار درونشان، استفاده میکنند. اغلب، روتور شامل تعدادی هادیهای مسی است که در فولاد قرار داده شدهاند. از طریق القای الکترومغناطیسی میدان مغناطیسی دوار در این هادیها القای جریان میکند، که در نتیجه منجر به ایجاد یک میدان مغناطیسی متعادل کننده شده و موجب میشود که محور الکتروموتور در جهت گردش میدان به حرکت در آید
این نوع از الکتروموتور با نام الکتروموتور القایی معروف است. برای اینکه محور این الکتروموتور به حرکت درآید بایستی همواره محور الکتروموتور با سرعتی کمتر از فرکانس منبع تغذیه اعمالی به الکتروموتور بچرخد، چرا که در غیر این صورت میدان متعادل کنندههای در روتور ایجاد نخواهد شد. استفاده از این نوع الکتروموتور در کاربردهای ترکشن نظیر لوکوموتیوها، که در آن به موتور ترکشن آسنکرون معروف است، روز به روز در حال افزایش است. به سیم پیچهای روتور جریان میدان جدایی اعمال میشود تا یک میدان مغناطیسی پیوسته ایجاد شود، که در الکتروموتور همزمان وجود دارد، الکتروموتور به صورت همزمان با میدان مغناطیسی دوار ناشی از برق AC سه فاز، به گردش در میآید. الکتروموتورهای همزمان (سنکرون) را میتوانیم به عنوان مولد جریان هم بکار برد
سرعت یک الکتروموتور AC در ابتدا به فرکانس تغذیه بستگی دارد و مقدار لغزش، یا اختلاف در سرعت چرخش بین روتور و میدان مغناطیسی استاتور، گشتاور تولیدی موتور را تعیین میکند. تغییر سرعت در این نوع از الکتروموتورها را میتوان با داشتن دسته سیم پیچهای مختلف با تعداد قطبهای مختلف در بخش استاتور که با استفاده از آنها سرعت میدان دوار مغناطیسی تغییر میکند، ممکن ساخت. همچنین با تغییر دادن فرکانس منبع تغذیه، میتوان کنترل یکنواخت تری بر روی سرعت این نوع ازالکتروموتور را داشت
الکتروموتور القایی سه فاز قفس سنجابی
تقریبا 90 درصد از الکتروموتورهای القایی AC سه فاز از این نوعند. که روتور آنها از نوع قفس سنجابی است که قبلا توضیح داده شد. محدودههای طبقه بندی نیروی آنها از یک سوم تا چند صد اسب بخار است. الکتروموتورهای سه فاز از این نوع که در محدوده یک اسب بخار به بالا قرار دارند در مقایسه با الکتروموتورهای مشابه تک فاز کم هزینه ترند و میتوانند در زمان استارت با بارهای سنگینتر کار کنند
الکتروموتور القایی سه فاز قفس سنجابی با روتور سیم پیچی شده ( اسلیپ رینگ)
الکتروموتور با حلقه لغزان یا الکتروموتور با روتور سیم پیچی شده، نوعی از الکتروموتورهای القایی قفس سنجابی است. درحالی که استاتور در این الکتروموتور همانند الکتروموتور قفس سنجابی است یک سری از پیچهها را روی روتور خود دارد که در حالت مدارکوتاه نیستند ولی به یک سری از رینگهای لغزان ختم میشوند. این پیچهها در اضافه کردن مقاومتها و خازنهای خارجی سودمندند. لغزش لازم برای تولید گشتاور حداکثر نهایی مستقیماً با مقاومت روتور متناسب است. در الکتروموتور با حلقه لغزان مقاومت موثر روتور با اضافه کردن مقاومت خارجی میان حلقههای لغزان کاهش میابد. بنابراین امکان بدست آوردن لغزش بیشتر و همچنین گشتاور حداکثر نهایی در سرعتهای کمتر وجود دارد. یک مقاومت خارجی میتوانددر سرعت تقریباً صفر را نتیجه دهد که گشتاو حداکثر نهایی بسیار زیادی با جریان استارت کم را تولید میکند. هنگامی که محور الکتروموتور شتاب میگیرد مقدار مقاومت میتواند کاهش یابد تا مشخصات الکتروموتور برای کارهایی با فشار کاری زیاد مناسب شود. هنگامی که الکتروموتور به سرعت دوران نامی میرسد خازنهای خارجی از مدار خارج میشوند و این یدین معنی است که اکنون الکتروموتور به عنوان یک الکتروموتور القایی استاندارد کار میکند
این نوع الکتروموتور برای فشارهای استاتیکی ثابت که درآنها گشتاور نهایی باید در سرعت تقریباً صفر تولید شده و الکتروموتور درکمترین زمان و با کمترین مصرف جریان تا سرعت نامی شتاب گیرد ایدهآل است. قسمت انتهایی الکتروموتور با حلقه لغزان که در آن حلقهها به همراه مجموعه جاروبکها است به نگهداری منظم نیاز داردکه از نظر قیمت، استاندارد بودن آن را به عنوان یک الکتروموتور القایی قفس سنجابی غیر ممکن میکند. اگر پیچهها کوتاهتر شده و استارت زده شود معمولاً جریان بالا از روتور در حالت توقف عبورمی کند که در حد ۱۴۰۰ درصد است. درحالیکه در این حالت درآن گشتاوری در حد ۶۰ درصد تولید مینماید که در بسیاری از کاربریها امکان پشتیبانی چنین موردی نیست. با تغییر مقاومتهای روتور منحنی سرعت گشتاور تعدیل میگردد که بدین وسیله سرعتی که درآن الکتروموتور در بار مشخصی کارمی کند تعدیل میشود. مقدار اضافه بار میتواند سرعت را تا ۵۰درصد سرعت سنکرون کاهش دهد. خصوصاً هنگامی که بار، از انواعی با نیاز به گشتاور – سرعتهای مختلف مثل پرسهای چاپ یا کمپرسورها است. کاهش سرعت تا زیر ۵۰درصد بازده را به خاطر اتلاف انرژی در مقاومتها به شدت کاهش میدهد. این نوع الکتروموتور در کاربریهایی با چرخش با گشتاور و سرعتهای مختلف مانند پرسهای چاپ، کمپرسورها، تسمه نقالهها، بالابرها و آسانسورها مورد استفاده قرار میگیرد
الکتروموتور پلهای یا سرو
نوع دیگری از الکتروموتورها، الکتروموتور پلهای یا سرو موتور است، که در آن یک روتور درونی، شامل آهنرباهای دائمی توسط یک دسته از آهنرباهایی با کنترل الکترونیکی روشن-خاموش شدن خارجی، کنترل میشود. یک الکتروموتور پلهای ترکیبی از یک الکتروموتور DC و یک سلونوئید است
الکتروموتورهای پلهای ساده توسط بخشی از یک سیستم دندهای در حالتهای موقعیتی معینی قرار میگیرند، اما الکتروموتورهای پلهای کنترل شده، میتوانند بسیار آرام بچرخند. الکتروموتورهای پلهای کنترل شده با رایانه یکی از فرمهای سیستمهای تنظیم موقعیت است، بویژه وقتی که بخشی از یک سیستم دیجیتال دارای کنترل فرمان بار باشند
الکتروموتور خطی
یک الکتروموتور خطی اساساً یک الکتروموتور است که از حالت دوار درآمده تا بجای اینکه یک گشتاور گردشی تولید کند، یک نیروی خطی توسط ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی سیار در طولش، بوجود آورد. الکتروموتورهای خطی اغلب الکتروموتورهای القایی یا پلهای هستند
|